อุดรธานี เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ตอนบนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย จังหวัดอุดรธานีเป็นศูนย์ปฏิบัติการกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตอนบน 1 และศูนย์กลางพื้นที่ลุ่มแม่น้ำโขง เดิมพื้นที่เมืองอุดรธานีในปัจจุบันคือบ้านเดื่อหมากแข้ง ซึ่งมีมานานร่วมสมัยกับเมืองเวียงจันทน์ อาณาจักรล้านช้าง เมืองอุดรธานีได้รับการสถาปนาให้เป็นเมืองศูนย์บัญชาการการปกครองของมณฑลอุดรอย่างเป็นทางการในสมัยรัชกาลที่ 5 ปี พ.ศ. 2436 โดยพลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ซึ่งทรงเป็นข้าหลวงใหญ่สำเร็จราชการแทนพระองค์ปกครอง มณฑลอุดร ในสมัยที่มีการปกครองในรูปแบบมณฑลเทศาภิบาล กรุงรัตนโกสินทร์ เมืองอุดรธานีเกิดจากรวมกันของหัวเมืองฝ่ายเหนือในพื้นที่มณฑลอุดร คือ เมืองกุมภวาปี เมืองหนองหาน เมืองนครเขื่อนขันธ์กาบแก้วบัวบาน(เมืองหนองบัวลำภู) และบ้านเดื่อหมากแข้ง มีอาณาเขตปกครองกว้างใหญ่ที่สุดในประเทศ จังหวัดอุดรธานีอยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร 564 กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ 11,730 ตารางกิโลเมตร (ประมาณ 7,331,438.75 ไร่)

การปกครองแบ่งออกเป็น 20 อำเภอ 155 ตำบล 1,862 หมู่บ้าน อำเภอหมายเลข 12-16 ตามรหัสเขตการปกครองคืออำเภอในจังหวัดหนองบัวลำภูในปัจจุบัน

1 เมืองอุดรธานี

2 กุดจับ

3 หนองวัวซอ

4 กุมภวาปี

5 โนนสะอาด

6 หนองหาน

7 ทุ่งฝน

8 ไชยวาน

9 ศรีธาตุ

10 วังสามหมอ

11 บ้านดุง

17 บ้านผือ

18 น้ำโสม

19 เพ็ญ

20 สร้างคอม

21 หนองแสง

22 นายูง

23 พิบูลย์รักษ์

24 กู่แก้ว5

25 ประจักษ์ศิลปาคม

เรียงพื้นที่อำเภอ

อันดับจังหวัด อำเภอ อันดับภาค พื้นที่

(ตารางกิโลเมตร)

1 อำเภอเมืองอุดรธานี

2 อำเภอบ้านผือ

3 อำเภอบ้านดุง

4 อำเภอเพ็ญ

5 อำเภอกุดจับ

6 อำเภอน้ำโสม

7 อำเภอวังสามหมอ

8 อำเภอหนองหาน

9 อำเภอหนองวัวซอ

10 อำเภอกุมภวาปี

11 อำเภอหนองแสง

12 อำเภอนายูง

13 อำเภอศรีธาตุ

14 อำเภอโนนสะอาด

15 อำเภอไชยวาน

16 อำเภอสร้างคอม

17 อำเภอทุ่งฝน

18 อำเภอพิบูลย์รักษ์

19 อำเภอกู่แก้ว

20 อำเภอประจักษ์ศิลปาคม